Những điều cần biết về dầu bôi trơn xe máy

[simba]

Dầu bôi trơn cho động cơ ô tô, xe gắn máy rất quan trọng. Tuy nó chỉ chiếm từ 3%-5% chi phí bảo dưỡng chung của chiếc xe, nhưng theo thống kê của các chuyên gia, có tới 80% nguyên nhân hỏng hóc xe là có liên quan tới dầu bôi trơn và hệ thống bôi trơn. Với công nghệ phát triển, các hãng sản xuất đã cho ra đời nhiều loại động cơ có công suất khác nhau, vì thế việc chọn loại dầu nhớt nào cho phù hợp là rất cần thiết.
Dầu bôi trơn được sản xuất từ dầu gốc khoáng hay dầu gốc tổng hợp đều được pha chế với hàng chục loại phụ gia khác nhau thường là ở tỉ lệ 5%-20% để cải thiện tính năng hóa lý. Các chất phụ gia quan trọng nhất trong thành phần dầu bôi trơn thường là các chất chống ôxít hóa, chống mài mòn, chất tẩy rửa chống lắng cặn, chống tạo mùn, chất chống gỉ, tăng độ bám dính, ổn định độ nhớt. Chính các chất phụ gia này sẽ làm thay đổi hoàn toàn tính năng và phẩm chất của từng loại dầu nhờn khi được pha chế theo những công thức khác nhau.
Theo các chuyên gia, tuy các loại dầu nhờn dùng cho động cơ có tính năng khác nhau, nhưng đều có 4 tác dụng cơ bản là: bôi trơn, bao kín, làm mát máy, tẩy rửa và chống gỉ. Không có loại động cơ nào có thể đồng thời phát huy tối đa cả 4 tác dụng nói trên, mỗi tác dụng của dầu đòi hỏi có một tính chất riêng. Hầu hết các hãng đều sản xuất những loại dầu như nhau và theo tiêu chuẩn quốc tế, có 6 loại dầu thông dụng cho xe máy ở Việt Nam, được thể hiện qua tiêu chuẩn kỹ thuật, có in trên hộp dầu:

- SAE 40, API SE.

- SAE 20W-50, API SF, JASO MA.

- SAE 20W-50, API SG, JASO MA.

- SAE 15W-50, API SG, JASO MA.

- SAE 10W-50, API SJ, JASO MA.

- API TC
Dầu được phân loại dựa trên độ nhớt và phẩm cấp ( ví dụ SAE 10W-50 là cho biết đặc tính về độ nhớt, còn API SJ cho biết về phẩm cấp ). Chúng ta sẽ tìm hiểu hai thông số này.
A/ Độ nhớt có 2 loại, đơn cấp và đa cấp.
Theo tiêu chuẩn SAE (The US Society of Automotive Engineers), dầu nhớt động cơ 4 kỳ được phân loại theo chỉ số độ nhớt. Nó thể hiện độ nhớt của dầu ổn định ở dải nhiệt độ môi trường nào, nói nôm na là dầu nhớt đó phù hợp với điều kiện nhiệt độ môi trường trong khoảng nhất định. Nếu ký kiệu chỉ có 1 chỉ số thì đó là loại đơn cấp (ví dụ: SAE40, SAE50, SAE10W, SAE15W, SAE40). Nếu ký kiệu chỉ có 2 chỉ số thì đó là loại đa cấp (ví dụ: SAE10W-40, SAE15W-50, SAE20W-50).
* Loại dầu nhớt đơn cấp thì dải nhiệt độ môi trường phù hợp hẹp hơn, độ nhớt giảm nhanh theo nhiệt độ dầu. Ở môi trường Việt Nam hoàn toàn có thể sử dụng loại dầu này. Tuy nhiên, khi trời lạnh, dầu sẽ hơi đặc và giảm khả năng bơm bôi trơn, máy mới khởi động có cảm giác hơi “nặng”.Cấp độ nhớt có chữ W (có nghĩa là Winter: mùa đông). Dựa trên chỉ số độ nhớt có nhiệt độ thấy tối đa (Độ nhớt có nhiệt độ khởi động từ -30oC đến -5oC). Để xác định nhiệt độ khởi động đi theo các ký từ đó quí khách chỉ cần lấy 30 trừ đi các số đó nhưng theo nhiệt độ âm.

Ví dụ: Dầu SAE10W sẽ khởi động tốt ở -20oC hoặc SAE15W sẽ khởi động tốt ở

-15oC hoặc SAE20W ở -10oC...

Còn chỉ số độ nhớt không có chữ W chỉ dựa trên cơ sở độ nhớt ở 100oC.

Ở Việt Nam trừ các vùng núi phía Bắc về mùa đông có nhiệt độ nhiều nơi 0oC không quá lạnh so với các nước hàn đới, do đó các loại 15W hoặc 20W thường được sử dụng về mùa đông các chỉ số đứng trước chữ cái W có số càng nhỏ thì càng đắt vì các nhà sản xuất phải thêm một số chất phụ gia vào dầu bôi trơn

* Loại dầu đa cấp thì dải nhiệt độ môi trường phù hợp rộng hơn. Độ nhớt của dầu theo nhiệt độ ổn định hơn so với dầu đơn cấp. Hơn nữa, độ loãng của dầu vẫn đảm bảo dù nhiệt độ thấp, do đó việc bơm dầu bôi trơn khi máy “nguội” sẽ tốt hơn... Ở nhiệt độ thấp (mùa đông),nhớt đa cấp có cấp độ nhớt giống như loại đơn cấp: SAE15W, SAE20W còn ở nhiệt độ cao có độ nhớt cùng loại với loại đơn cấp SAE40; SAE50. Các chỉ số càng to thì dầu có độ nhớt càng lớn và ngược lại. Dầu thường dùng ở nước ta là loại SAE 20W-50 hoặc 15W-40.

Dầu có ký hiệu JASO MA là dầu dành riêng cho xe máy 4 kỳ.

Cần phân biệt dầu dùng để pha xăng cho xe 2 kỳ với dầu xe 4 kỳ. Loại có ký hiệu API TC là dành riêng cho việc pha xăng. Loại này loãng, dễ tan trong xăng, độ cháy sạch cao (ít muội, khói). Nếu dùng cho xe 4 kỳ sẽ nhanh chóng hỏng máy. Ngược lại, loại JASO MA mà pha xăng cho xe 2 kỳ thì khói nhiều, hay tạo muội ở bugi, pit-tông, giảm tuổi thọ của động cơ.

Cần chú ý, loại API TC chỉ dùng để pha xăng chạy xe. Còn để bôi trơn hộp số (dầu đổ các-te máy) xe 2 kỳ thì có thể dùng chung dầu của xe 4 kỳ.

Với xe mới, người đi xe có thể dùng loại dầu được ghi trong catalogue của xe. Cần chú ý thay dầu đúng kỳ. Về nguyên tắc, độ nhớt của dầu được đảm bảo cho xe đi khoảng 3.000 km và đi đúng chế độ. Tuy nhiên, nên thay dầu khi xe đã đi được 1.000-2.000 km.
B/ Ký hiệu API nghĩa là dầu theo tiêu chuẩn về phẩm cấp dầu của Mỹ.
Phẩm cấp dầu tăng từ SE, SF, SG, SJ và giá của dầu cũng tăng theo đó. Dầu có phẩm cấp càng cao thì chất lượng (độ nhớt, độ lỏng) càng ổn định theo nhiệt độ.
Tóm lại :
* Sử dụng xe trong điều kiện ngoài trời từ 0 độ-40 độ C thì nên chọn loại dầu 20W-40; nhiệt độ từ 10 độ C-50 độ C nên chọn loại dầu 20W-50...
* Nếu bạn sử dụng xe từ 100 phân phối trở lên, hoặc xe tay ga thì nên chọn mua dầu nhớt có phẩm cấp SAE 20W-50, đây là loại dầu có khả năng thích ứng với mọi điều kiện vận hành, giữ được độ nhờn lâu.
* Với xe máy 4 kỳ hay chở nặng thì nên dùng dầu có độ nhớt SAE 20W-50. Còn xe đi 1 người, chạy nhanh thì nên dùng loại SAE 15W-50, SAE 15W-40
Như vậy, với xe 4 thì, mình chọn loại 20W-50 hay 15W-40 là tốt nhất.
Chúc ACE hiểu thêm một ít về nhớt bôi trơn, và chọn được loại thích hợp cho xe mình
Nguồn : tổng hợp từ khodaumo.com, vietbao.vn, vatgia.com

[tieuphuvivu]

Trời,định post bài về kỷ thuật chọn loại dầu Nhớt đã đc Simba thực hiện trước rồi!Đa tạ đa tạ
Hôm nào rảnh em sẽ xem lại & bổ sung thêm!
Theo tieuphu thì cũng có đôi đều chưa ổn khi chọn loại Nhớt cho phù hợp các đời xe & loại địa hình!
AE nào có thể chia sẽ kinh nghiệm thêm nhé!để hoàn chỉnh về kỷ thuật Nhớt

[Asin]

Nguyên văn bởi tieuphuvivu

Trời,định post bài về kỷ thuật chọn loại dầu Nhớt đã đc Simba thực hiện trước rồi!Đa tạ đa tạ
Hôm nào rảnh em sẽ xem lại & bổ sung thêm!
Theo tieuphu thì cũng có đôi đều chưa ổn khi chọn loại Nhớt cho phù hợp các đời xe & loại địa hình!
AE nào có thể chia sẽ kinh nghiệm thêm nhé!để hoàn chỉnh về kỷ thuật Nhớt

"Sức khỏe là vàng"...quá to coi chừng bị nhắc nhở từ ban điều hành... hi..hi

[tieuphuvivu]

Tóm lại :
* Sử dụng xe trong điều kiện ngoài trời từ 0 độ-40 độ C thì nên chọn loại dầu 20W-40; nhiệt độ từ 10 độ C-50 độ C nên chọn loại dầu 20W-50...
* Nếu bạn sử dụng xe từ 100 phân phối trở lên, hoặc xe tay ga thì nên chọn mua dầu nhớt có phẩm cấp SAE 20W-50, đây là loại dầu có khả năng thích ứng với mọi điều kiện vận hành, giữ được độ nhờn lâu.
* Với xe máy 4 kỳ hay chở nặng thì nên dùng dầu có độ nhớt SAE 20W-50. Còn xe đi 1 người, chạy nhanh thì nên dùng loại SAE 15W-50, SAE 15W-40
Như vậy, với xe 4 thì, mình chọn loại 20W-50 hay 15W-40 là tốt nhất.
Chúc ACE hiểu thêm một ít về nhớt bôi trơn, và chọn được loại thích hợp cho xe mình
Nguồn : tổng hợp từ khodaumo.com, vietbao.vn, vatgia.com[/QUOTE]
tieuphu xin góp 1 vài ý kiến,có gì thiếu sót AE bổ sung thêm nhé!
API SF , SAE 40 : đây là dòng Nhớt Đơn Cấp,có cấp độ Nhớt & giá trị kinh tế thấp(giống như xăng 83).Dành cho dòng xe Cub,DH,Dream,Wave TQ...........
API SG , SAE 20W-50 : đây là dòng Nhớt Đa Cấp,cấp độ Nhớt trung bình.Dành cho những dòng xe đã qua sử dụng từ 5 năm trở về trước.Sau 1 thời gian sử dụng,các chi tiết như bộ ly hợp,nhông nồi.....thường đã bị hao mòn,nên Nhớt có chỉ số 50 sẽ làm cho đông cơ êm trở lại(trong các loại Nhớt cao cấp : Castrol,BP,Shell,Motul,Agrip......thì chỉ có Shell & BP mới có chỉ số 20W-50).tieuphu vào hãng Yamaha thường thấy dòng Nhớt 20W-50 này đổ cho xe mới,theo tieuphu thấy ko phù hợp cho lắm!Vì các chi tiết máy còn mới,nên khi đổ Nhớt có chỉ số 50 sẽ làm máy hơi bị nặng!hay đây là cảm giác của riêng em
API SJ ,SAE 15W-40 : đây củng là 1 dòng Nhớt Đa Cấp,cấp độ Nhớt khá!loại này dành cho những dòng xe đang sử dụng từ 5 năm trở lại.Vd : Future Neo,Wave 110(model mới),Wave S,Sirius,Taurius........
API SL , SAE 10W-40 : đây là dòng Nhớt Cao Cấp,cấp độ Nhớt Cao nhất của xe gắn máy!loại này dành cho những dòng xe tăng tốc nhanh như CB400,Ninja,TW.......
Còn theo ý kiến của riêng em thì dòng Nhớt 20W-50 phù hợp với xe CD 125,dù máy ko đc êm cho lắm
Còn xét về mặt mật độ giao thông dày đặt như SG hiện nay,việc trả số liên tục & cường độ hoạt động của máy cao!thì AE nên chọn dòng Nhớt API SL,SAE 10W-40
Vài kiến thức lụm lặt của cá nhân em!có gì ko phải,các pác nhẹ tay cho em nhờ!

[convoi]

Voi ra SYM thay nhớt cho Wolf (moto đời 2010) mà họ đưa cho bình nhớt API SF/CD SAE 40. Không lẽ máy Wolf chỉ tương đương với Wave Tàu? Thế thì mình nên dùng loại nhớt nào cho tốt hơn nhỉ?

Nguyên văn bởi minhduc.vn

DẦU NHỚT XE GẮN MÁY VÀ TIÊU CHUẨN NHẬT BẢN JASO

Có nhiều sự hiểu lầm đối với hầu hết các đặc tính của dầu nhớt xe gắn máy trên thị trường hiện nay.

Người chủ xe hơi khi nhìn vào sự thay nhớt có thể luôn luôn tìm kiếm dấu tiêu chuẩn để bảo đảm chất lượng dầu sẽ đạt mức hiệu suất hoạt động nào đó. Đặc tính đó của dầu cho xe hơi và xe tải được lập ra bởi Hiệp hội Dầu nhớt Hoa Kỳ (API).

Người chủ xe gắn máy cũng có thắc mắc tương tự. Tuy nhiên, trong khi cấp độ API là biểu thị tốt nhất về chất lượng dầu cho xe hơi, xe tải hoặc máy diesel, thì nó lại không bảo đảm là dầu đó có thích hợp cho xe gắn máy không. Động cơ xe gắn máy có đặc tính cơ khí khác hơn xe hơi và xe tải diesel. Những đặc tính này đòi hỏi loại dầu khác để cung cấp hiệu suất hoạt động và tuổi thọ tối đa.

Trong khi API vẫn duy trì phân loại cấp độ TC (2 thì), thì phân loại này đã lạc hậu và không thích hợp. Năm 1994, Tổ chức Tiêu chuẩn Xe hơi Nhật bản (JASO) phát triển một tiêu chuẩn mới. Phương thức đã được triển khai để thử nghiệm bốn đặc tính hoạt động của dầu cho động cơ 2 thì, gồm có:

1. Tính bôi trơn
2. Tính tẩy rửa
3. Môment xoắn ban đầu
4. Sự hình thành khói xả
5. Hệ thống xả

Trong tiêu chuẩn nhớt động cơ 2 thì này, JASO đã lập ra 3 cấp độ:

1. FA: là cấp độ phân loại thấp nhất, với các đặc tính hoạt động tối thiểu.
2. FB: cao hơn FA, trong đó có thêm yêu cầu về tính bôi trơn, tính tẩy rửa, khói xả và hệ thống xả.
3. FC: là cấp độ phân loại cao nhất. Yêu cầu về tính bôi trơn bằng với FB. Tuy nhiên FC có yêu cầu về khí thải, hệ thống xả và tính tẩy rửa vượt xa yêu cầu của FB.

Năm 1998, JASO đưa ra tiêu chuẩn động cơ xe máy 4 thì. Động cơ xe gắn máy 4 thì có thể xem như tương tự với động cơ xe hơi hơn là động cơ xe máy 2 thì, nhưng động cơ xe máy 4 thì lại có yêu cầu hoạt động rất khác. Về lịch sử, xe máy 4 thì có những vấn đề về sự hao mòn rỗ mặt hộp số trong bộ truyền động và sự trượt ly hợp. Trong nhiều trường hợp điều này có thể được coi là do dầu. Hầu hết dầu động cơ xe hơi được phát triển để giảm tối thiểu sự ma sát và tăng tối đa sự tiết kiệm nhiên liệu. Vì dầu cho nhiều xe máy 4 thì được lưu thông không chỉ qua động cơ (như trong xe hơi) mà còn qua bộ truyền động và ly hợp, nên dầu lại cần thêm các đặc tính khác nữa. Trước hết, cần có mức độ ma sát nào đó để ngăn ly hợp không bị trượt. Kế đến, dầu cần ngăn chận sự hao mòn và rỗ mặt hộp số của bộ truyền động. Những đặc tính này và các đặc tính thiết yếu khác đều được JASO đưa vào thành tiêu chuẩn cho động cơ 4 thì.

Những yêu cầu khác nhau trong động cơ xe máy cũng giải thích sự mâu thuẫn rõ rệt vì sao cấp độ JASO cao thích hợp cho xe máy trong khi có thể có phân loại API rất thấp và/hoặc đã lạc hậu (khi áp dụng cho xe hơi).

Phân loại JASO cho xe máy 4 thì được phân chia thành các cấp độ MA và MB. MB là dầu ma sát thấp trong khi Ma là dầu có độ ma sát cao hơn. MA hoặc MA 2 là cấp độ cao nhất và tiến bộ nhất.

1. MA - đây là yêu cầu cao hơn, đòi hỏi mức độ ma sát cao hơn. Như chúng ta đã biết, SỰ MA SÁT CAO là đặc tính của xe gắn máy; vì lý do tiết kiệm nhiên liệu, MA SÁT THẤP lại là đặc tính cần có của xe hơi hoặc xe tải. Năm 2005, JASO mở rộng phân loại này thành MA1 (cho xe hơi) và MA2 với độ ma sát cao hơn dành cho xe máy 4 thì.
2. MB - đây là phân loại thấp hơn với độ ma sát thấp.

Các thí nghiệm về 5 đặc tính khác của phân loại JASO cho xe 4 thì gồm có:

1. Tro sulfat - Góp phần vào việc đánh lửa trước nếu dầu hiện diện trong buồng đốt của động cơ. Chất này có thể góp phần tạo cặn trên vòng bạc séc-măng và làm hở sú-páp.
2. Mất hơi - Làm giảm lượng bôi trơn đến bộ truyền động, động cơ và ly hợp.
3. Khuynh hướng tạo bọt - làm giảm sự bôi trơn của dầu.
4. Tính ổn định sựï phân hủy - Tính ổn định phân hủy kém làm dầu mau mất độ nhớt, gây ra sự cọ xát giữa hai bề mặt kim loại của các bộ phận động cơ.
5. Nhiệt độ cao thì độ nhớt bị phân hủy cao: Động cơ xe máy khi hoạt động nóng hơn động cơ xe hơi 50% và trung bình có số vòng quay mỗi phút nhiều hơn 34%. Sự bảo vệ chống lại nhiệt và phân hủy độ nhớt là thành phần chính của dầu nhớt tổng hợp xe máy TOP-1.

Có những vấn đề đặc biệt đối với dầu nhớt xe gắn máy: Hầu hết xe gắn máy đều có ly hợp ướt, nghĩa là dầu đi qua ly hợp. Nếu dầu có quá nhiều chất molybden, e rằng ly hợp sẽ bị trượt. Nói chung, trong dầu xe máy, người ta nên tránh các loại dầu “bảo tồn năng lượng”. Thứ dầu này có chứa chất phụ gia cải thiện độï ma sát nên có thể gây ra trượt ly hợp. Tất cả các loại dầu 0W20, 5W30, 10W30 đều giữ năng lượng và không nên dùng cho xe máy, trong khi những thứ dầu này lại rất tốt cho xe hơi.

Hầu hết xe gắn máy cho dầu động cơ đi qua bộ truyền động và hộp số truyền động đều rất nghiêm khắc về chất cải thiện chỉ số nhớt. Tiêu biểu là dầu tổng hợp ít chứa chất cải thiện chỉ số nhớt, vì vậy dầu tổng hợp xe gắn máy rất được khuyến cáo sử dụng.

Dầu tổng hợp có chỉ số nhớt cao hơn dầu khoáng. Dầu tổng hợp chống loãng ở nhiệt độ cao tốt hơn. Xe gắn máy của bạn cần dầu nhớt tổng hợp TOP-1 vì:

1. Xe gắn máy chạy ở nhiệt độ cao hơn xe hơi trung bình 50%.
2. Xe gắn máy có vòng quay trung bình mỗi phút cao hơn xe hơi 34%.
3. Xe gắn máy tạo ra công suất trung bình cao hơn xe hơi 42%.
4. Xe gắn máy trung bình được bảo vệ chỉ với 800 ml dầu trong khi xe hơi lại là 4 - 5 lít.

Nếu bạn bảo vệ xe gắn máy của bạn chỉ với một lượng dầu nhớt không đến 1 lít, tại sao không chọn loại dầu tốt nhất là dầu nhớt tổng hợp TOP-1

[tieuphuvivu]

Thông thường thì các hãng đặt Nhớt từ các cty chuyên sxuất & gắn Logo of hãng mình!nên người tiêu dùng hay vào hãng thay cho chắc,đôi lúc cấp độ Nhớt & giá trị kinh tế ko tương thích cho lắm!
Theo ý kiến riêng em,pác Voi có thể chọn dòn Nhớt API SL,SAE 15W-40 vì xe pác còn mới,pác tham gia mật độ giao thông SG nên việc chọn dầu trên rất phù hợp!
Theo cấu tạo của máy giửa xe Scooter & Car sử dụng dộng cơ xăng có sự giống nhau,vì cả 2 xe trên bộ ly hợp ko ngậm nhớt.Nên có thể lấy Nhớt Car đổ vào xe Scooter & ngược lại
Còn xe gắn máy cấu tạo bộ ly hợp ngâm nhớt,nên nhớt của xe gắn máy có thêm phụ gia chống trượt cho bộ ly hợp!nên lấy nhớt xe Scooter đổ vào xe gắn máy,theo em không phù hợp cho lắm!
Xin đc các pác chỉ giáo,giúp đỡ thêm cho em nó!

[tieuphuvivu]

Bên xe hơi còn có phụ gia xúc máy mổi khi thay Nhớt,khi đổ phụ gia nổ máy 5 phút cho máy nóng sau đó xả nhớt củ & thay nhớt mới!
Em thấy chất phụ gia đó cũng hay,lâu lâu AE xúc rửa máy từ ngoài vào trong...........

[convoi]

Thank tieuphu, nói về dầu nhớt thì mỗi người cũng có riêng một ý nữa.

Nguyên văn bởi vatgia.com

Tiêu chí đánh giá
1. Độ nhớt, cấp chất lượng
2. Số Km có thể đi
3. Giá thành của sản phẩm

Đứng thứ nhất là anh chàng Castrol Power1 Racing thuộc dòng Fully Synthetic (loại này tớ đang xài)

Hiệu quả
1. Cấp chất lượng API SJ, JASO MA, SAE 10w-40. Dầu tổng hợp hoàn toàn (Fully Synthetic)
2. Chạy được khoảng 2000km (theo mấy chú bán hàng thì khoảng 3000km)
3. Giá cực kỳ phù hợp 90k/chai (tương đương 45.000 vnd / 1000 km)


2. Chú Mobil1 thuộc dòng Fully Synthetic.

Tớ vote cho chú Mobil1 bởi những lý do sau:
1. Cấp chất lượng API SJ, JASO MA, SAE 10W-40. Đây là loại hoàn toàn tổng hợp
2. Số Km chạy xe cũng khá dài (theo lời mấy tay bán hàng Mobil là 10k Km), nhưng tớ thì chỉ 5k Km là nên thay rồi
3. Giá thích hợp 245.000 vnd/chai chạy được 5k Km. Vậy mỗi 1000 Km giá 49.000 (trong khi đó các loại nhớt có tên tuổi khác ít nhất cũng 52.000 dong/chai).

3. Anh chàng Shell Advance Scooter:

1. API SL (xém đụng nóc SM là nóc mừ), SAE 10w-40, JASO MA. Chuyên dùng cho xe tay ga
2. Chạy khoảng 1000 Km là thay.
3. Tuy nhiên, sản phẩm lại có điểm yếu là giá thành hơi cao (69.000), ước gì giá bán chỉ còn 49.000 nhỉ

4. Đứng thứ tư trong bảng "top ten" là anh chàng Caltex Havoline, F3

1. Cấp chất lượng: API SL, JASO MA, SAE 20w-50. Cũng thuộc loại Fully Sunthetic
2. Havoline có thể đi tối đa được 3000km, nhưng mình thì chỉ dám đi 2000km thôi
3. Giá thành vào khoảng 75.000 vnd/chai. Tuy nhiên điểm yếu của sản phẩm này là độ nhớt SAE 20w-50, cho nên nó cũng phần nào ảnh hưởng đến vị trí của nó trong bảng xếp hạng.

[simba]

các thành viên khi post bài, nếu trích từ các diễn đàn bên ngoài, yêu cầu ghi rõ nguồn nhé.
thành viên convoi, bạn vào bổ sung nguồn thông tin từ đâu nhé. Thân.

[convoi]

Nguyên văn bởi simba

các thành viên khi post bài, nếu trích từ các diễn đàn bên ngoài, yêu cầu ghi rõ nguồn nhé.
thành viên convoi, bạn vào bổ sung nguồn thông tin từ đâu nhé. Thân.

Done! Đã bổ sung nguồn tin.