Một số hỏng hóc cơ bản phần 3

[Tuanrocker]

Bệnh của phanh tang trống
Sửa chữa phanh tang trống của xe máy
Các hỏng hóc thông thường của hệ thống phanh gồm: phanh không ăn, bị kẹt hoặc kêu rít. Dấu hiệu này cho thấy má phanh đã quá mòn, trơ đinh tán và chúng ma sát với tang trống gây tiếng két két rất khó chịu. Phản ứng duy nhất là bạn thay má phanh mới, giúp phanh ăn hơn và xe đi cũng dễ chịu hơn. Tuy nhiên, cũng có thể tự sửa chữa trong những lúc cấp bách. Dưới đây là hướng dẫn và nhận dạng tình trạng bệnh của phanh tang trống

Tháo bộ phanh
- Tháo bánh xe ra khỏi khung xe, lấy mâm phanh ra khỏi moay ơ.
- Nắm giữa hai càng phanh và kéo vào nhau để lấy lên, tháo các lò xo, tách rời chúng ra.
- Tháo bulông kẹp, tách cần cam ra khỏi trục.
- Dùng xăng rửa sạch các chi tiết, trừ càng và má phanh.
- Kiểm tra tình trạng mòn khuyết của má phanh, mặt trong moay ơ...
Sửa chữa
1. Phanh không ăn do các nguyên nhân sau đây:
- Hành trình tự do của bàn đạp hoặc tay phanh quá rộng (còn gọi là phanh sâu quá), phải vặn ốc đuôi ty vào sâu thêm.
- Má phanh mòn hay chất lượng kém, phải thay mới.
- Má phanh bị chai cứng, có thể chữa bằng cách chà giấy ráp hay cưa mặt võng.
- Má phanh dính dầu mỡ, nếu nhẹ thì đánh sạch bằng giấy ráp, ngấm nhiều thì phải thay mới.
- Vành tiếp xúc giữa má phanh và mặt trong moay ơ không hoàn toàn, cần rà lại.
- Mặt trong moay ơ bị cày xước, cần tiện cho phẳng.
2. Kẹt phanh là tình trạng các bánh xe quay nặng dù không đạp phanh, nguyên do như sau:
- Không đủ hành trình tự do cho tay, chân phanh, cần nới ốc đuôi ty.
- Má phanh dày quá quy định, phải rà giũa lại.
- Hai lò xo kéo càng phanh vào không hết vì yếu hay bị gãy, cần thay thế.
- Có thể do các vòng bi trục sau bị hỏng.
3. Phanh xong buông hết bàn đạp phanh, xe vẫn bị hãm, do má phanh quá mòn, khoảng hở giữa mặt má phanh với moay ơ quá lớn. Trục cam xoay ngang hết cỡ nên kẹt luôn không trả về được. Phải thay má phanh mới.
4. Phanh kêu rít vì các nguyên nhân sau:
- Má phanh mòn nhẵn, kim loại của càng phanh cọ vào moay ơ tạo tiếng kêu, cần phải thay mới càng phanh hay dán má mới.
- Có vật cứng kẹt trong moay ơ.
- Mặt trong moay ơ có rãnh hay bị ôval, nên đi tiện vớt lại cho tròn và phẳng.
- Má phanh bị chai, phải giũa lại hay thay mới.
Một số lưu ý
- Đánh dấu mặt ngoài càng phanh trước khi tháo nó ra khỏi moay ơ, làm như thế để ráp lại đúng vị trí cũ, tránh bó kẹt.
- Tách mâm phanh ra khỏi moay ơ lưu ý lúc lắp lại phải đủ longđen chêm như cũ.
- Khe hở giữa má phanh và mặt trong của moay ơ khoảng 1 ly.
- Mặt má phanh mới phải mịn, không lỗ chỗ bọt.
- Hai đầu móc của lò xo hồi càng phanh phải úp vào trong mâm phanh.

Khắc phục nhanh khi xe máy bị sặc xăng
Nếu hỗn hợp xăng và khí đưa vào buồng đốt có tỷ lệ xăng quá cao thì sẽ không cháy được, mặc dù vẫn có tia lửa điện từ bugi. Hiện tượng này gọi là sặc xăng, nó làm cho buồng đốt và bugi bị ướt, máy không nổ được.
Nguyên nhân
Thông thường, các lỗi phát sinh từ bộ chế hòa khí. Chẳng hạn như mức xăng trong bình điều tiết quá cao, gic-lơ chính có cỡ lớn hơn tiêu chuẩn, bướm gió bị kẹt đóng, các vít chỉnh tỷ lệ hỗn hợp đặt sai vị trí...
Ngoài ra, còn có nguyên nhân xăng không bắt cháy, tích tụ lại sau vài lần khởi động, bugi đánh lửa yếu hoặc bị ướt dầu, sức nén của piston yếu (séc-măng mòn hoặc xu-páp bị xì)...
Trong các trường hợp trên, bạn càng cố khởi động xe, xăng càng xuống nhiều hơn và động cơ không thể nổ được.
Khắc phục
Khi bạn đã khởi động 5-6 lần không được, hãy ngừng ngay việc đó và thực hiện các bước sau:
- Khóa xăng lại, vặn hết tay ga lên và tiếp tục bấm start thêm vài lần nữa, thường là máy nổ được ngay. Khi bắt đầu nổ, tiếng máy sẽ không đều trong khoảng 5 đến 10 giây, sau đó mới ổn định. Bây giờ, bạn đã có thể mở khoá xăng để vận hành xe bình thường.
- Nếu sau các bước trên, xe vẫn không nổ, bạn hãy tháo bugi ra, rửa sạch bằng xăng và bàn chải, thổi cho khô. Tiếp theo, hãy tắt công tắc điện, bịt ngón tay vào lỗ lắp bugi rồi đạp cần khởi động vài chục lần để xăng trong buồng đốt thoát bớt ra ngoài. Cuối cùng, lắp bugi vào và khởi động bình thường.
Đây chỉ là giải pháp tình thế để có thể đi xe được ngay. Về lâu dài, bạn nên điều chỉnh lại các chế độ trên bộ chế hòa khí. Nếu cần, hãy kiểm tra tổng thể, tìm ra nguyên nhân của tình trạng sặc xăng để sửa chữa một cách căn bản.

xi lanh và cụm pít tông, xéc măng
Nếu xe phải khởi động nhiều lần mới nổ,pô phả ra nhiều khói trắng xanh, là do lòng xi lanh có thể bị mòn khuyết ô van píttông bị lỏng hoặc xướt (lúp pê).
Để phục hồi, trước hết phải tháo dàn đầu quy lát, tháo con vít 10 của bánh lòng xích cam ở hông xi lanh, tháo vít giữ xi lanh vào các te máy, kéo xi lanh ra, dùng giẻ sạch bịt lỗ các te tránh vật lạ rơi vào.
Kiểm tra xi lanh(nòng)
Rửa sạch, quan sát lòng xi lanh, nếu có vết xước dọc từ trên xuống hoặc nơi miệng và vùng điểm chết ở xi lanh có gờ, chứng tỏ nó đã bị mòn, phải làm lại ngay.
Để có thể tiếp tục sử dụng được xi lanh này, cần mang đến cửa hiệu xoáy nòng để lên cốt (code) vì đa số các tiệm sửa xe đều không thể làm được mà phải đưa đến các tiệm chuyên nghiệp . Xoáy xi lanh lần 1 gọi là cốt 1, đường kính sẽ lớn thêm 0,25 ly. Lòng xi lanh xe Honda có thể xoáy được 4 lần, mỗi lần xoáy phải thay pít tông, xéc-măng mới. Trên đỉnh pít-tông có ghi số 0,25 là cốt 1, 0,50 là cốt 2, 0,75 là cốt 3 và 1,00 là cốt 4. Khi đưa xi lanh đến cửa hàng xoáy phải mang theo píttông mới hoặc mua luôn ở tiệm là nòng vì đa số các tiệm làm nòng hiện nay đều có bán sẵn. Sau khi xoáy nòng xong, kiểm tra bằng cách đưa lên ánh sáng quan sát, nòng phải bóng nhẵn, khít với píttông. Píttông phải được đẩy qua lòng xi lanh không quá nặng và cũng không quá nhẹ
Kiểm tra píttông, bạc
Quanh đầu pít tông có 3 vòng xéc măng, hai vòng hơi và một vòng dầu. Vòng hơi trên cùng là xéc măng lửa, được mạ kền. Vòng thứ hai màu đen xám. Vòng xéc măng dầu rộng hơn vòng hơi.
Cách làm: Tháo vòng xéc măng số 1 ra khỏi đầu pít tông với loại kìm chuyên dùng hay bằng tay, phải thao tác khéo léo tránh làm gãy, tiếp theo tháo các bạc xéc măng còn lại.
Tháo pít tông ra khỏi tay biên và kiểm tra. Pít tông không được có vết nứt ở đầu và các rãnh, đuôi không được trầy xước.
Các vòng xéc măng có thể tái sử dụng nếu chúng không bị mòn khuyết, biến dạng, sứt mẻ, lớp kền mạ mặt ngoài còn nguyên.
Tiếp đó, kiểm tra khe hở miệng rãnh xéc măng bằng cách đặt từng vòng xéc măng vào lòng xi lanh, dùng pít tông đẩy xéc măng xuống 10 ly, nếu khe hở giữa 2 đầu vượt quá 0,5 ly là phải thay.
Kiểm tra rãnh xéc măng bằng cách xoay trong rãnh của nó. Xéc măng không được chặt quá hay lỏng quá. Nếu đã thay xéc măng mới nhưng khe hở này vẫn lớn, chứng tỏ các rãnh đã bị mòn, phải thay mới pít tông. Lưu ý, khi đặt xéc măng phải lọt sâu vào trong rãnh của nó, không được nhô lên khỏi mặt rãnh.
Lắp ráp và rà máy
Bôi dầu nhờn vào trục và lỗ pít tông... Đặt pít tông vào đầu tay biên đúng vị trí chữ "IN" hoặc phần vát lớn ở đỉnh pít tông hướng lên trên hoặc mũi nhọn hình tam giác chỉ xuống dưới. Khi lắp ráp các vòng xéc măng vào pít tông cần lưu ý các yếu tố kỹ thuật: mặt trên gần miệng xéc măng có ghi chữ "T" (chỉ số kích thước lên cốt). Các dấu hiệu này phải hướng lên trên, đồng thời phải bố trí miệng hở các vòng xéc măng cách nhau và tránh 2 bên vùng lỗ trục. Tiếp đó, lắp xéc măng dầu vào trước, rồi đến vòng hơi và cuối cùng là vòng lửa.
Sau khi lắp nắp quy lát, việc rà máy rất quan trọng. Cho động cơ nổ cầm chừng làm máy chạy trơn tru. Thông thường rà máy 4 tiếng đồng hồ là đủ, sau đó cho tải nhẹ tránh bó máy. Chú ý, phần hướng dẫn về cụm máy, nếu bạn nào không rành vể kỹ thuật thì đừng tự ý mở máy, cần đưa đến thợ chuyên môn làm, trên đây chỉ là hướng dẫn kỹ thuật thôi.
(Khoaton)